هنرهای بانوان ممتاز

اندیشیدن در ابعاد شخصیتی حضرت فاطمه علیها السلام و نقش سازنده اش در صحنه های پاسداری از فضیلت و دیانت، از آن رو دارای اهمیت است که آموزگارش نبی گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و تعالیمش، تعالیم انسان ساز قرآن کریم است.
توجه به سبک و سیره حضرت زهرا علیهاالسلام در عصر کسادی بازار ایمان، برای انسان های گریزپا و سرگردان، راهگشا است و روح پرتلاطم انسان را، در سایه سار نخل وجودش آرام می بخشد و جان تشنه سراب زده را، از شراب طهور کوثر وجودش سیراب می نماید. بهانه آفرینش، نه تنهای سرور تمام بانوان عالم است بلکه سیره رفتاری ایشان، سبکی پویا برای هر زمان خواهد بود. از این رو هر زنی که به دنبال کسب هنرهای مادی و معنوی است ناگزیر باید هنرهای که این بانوی بهشتی داشته در سبک زندگی خود نهادینه سازد.
چهار هنر در سیره این بانوی ممتاز عبارتند؛

۱. هنر خویشتن داری
هنر خویشتن داری و خود کنترولی از زیباترین هنرهایی است که حضرت زهراعلیهاالسلام به بانوان آموخت، برخی از جلوهای آن حفظ عفت و عصمت و حجاب بود. جریان پوشش ایشان در برابر مرد نابینا که می فرمایند: «إِنْ لَمْ یَکُنْ یَرَانِی فَإِنِّی أَرَاهُ وَ هُوَ یَشُمُّ الرِّیحَ ؛ اگر او مرا نمی بیند، من او را می بینم و او بو[ی زن نامحرم] را حس می کند.» همچنین در جایی دیگر می فرمایند: «أَدْنَى مَا تَکُونُ مِنْ رَبِّهَا أَنْ تَلْزَمَ قَعْرَ بَیْتِهَا ، نزدیک ترین حالات یک زن به خداوند متعال زمانی است که در منزل می ماند[و به امور خانه داری و تربیت فرزند می پردازد].»
امّا متأسفانه در عصر ما، شیاطین جن و انس تلاش می کنند به هر وسیله زنان مسلمان را از هویت خود جدا کنند و در معرض دید نامحرمان بکشانند قِصه پُر قُصه تلخ الجزایر و اصلاحات اتاترک و کلاهی که پهلوی بر سر عده ای از زنان مسلمان گذاشت تجربه ای تلخ در دوری از سبک زندگی اسلامی است.

۲. هنر شوهر داری
هنر شوهرداری یعنی این که زن کاری کند که وقتی مرد پس از برخورد با مشکلات و سختی ها و کار روزانه با تنی خسته و روحی گرفته و پر ملال به خانه آمد، با دیدن چهره همسرش و شنیدن سخنان او و نیز مشاهده وضع خانه خستگی هایش برطرف شود.
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله می فرمایند: «خَیرُ الِنساءِ التِی تَسُرُهُ اذا نَظَرَ وَ تُطِیعُهُ اِذا اَمَرُو لا تُخالِفُهُ فِی نَفِسها وَ لا مَالِها بِمَا یُکرِهُ ؛ بهترین زنان آن است که وقتی مرد به او نگرد مسرور شود و وقتی به او فرمان دهد اطاعت کند و با تن و مال خود بر خلاف رضای شوهر کاری نکند.»
امام علی علیه السلام درباره فاطمه علیهاالسلام می فرمایند: «قسم به خدا! من فاطمه علیهاالسلام را هرگز خشمگین و مجبور به کاری نکردم، او هم هیچ گاه مرا خشمگین و از دستورم سرپیچی نکرد .»
روزی امیرالمؤمنین علیه السلام وارد منزل شد و فرمود: فاطمه جان، ابوبکر به همراه عمر در پشت در خانه منتظر اجازه ورود هستند نظر شما چیست؟ ایشان به شوهر خویش فرمود: «الْبَیْتُ بَیْتُکَ وَ الْحُرَّةُ زَوْجَتُکَ فَافْعَلمَا تَشَاء؛ خانه، خانه توست و من همسر تو هستم. هر آنچه می خواهی انجام ده. »

۳. هنر خانه داری
یکی از حیاتی ترین هنرهایی که هر بانوی نمونه باید داشته باشد، اداره امور خانه و تدبیر منزل است تا موجبات آرامش خاطر و آسودگی بقیه اعضای خانواده به ویژه همسر را فراهم آورد. تقسم امور منزل و قناعت از جمله شئون خانه داری است.
امام باقر علیه السلام فرمود :حضرت فاطمه علیهاالسلام کارهای منزل را با حضرت علی علیه السلام این گونه تقسیم می کردند که خمیر کردن آرد و نان پختن و تمیز کردن و جارو زدن خانه به عهده فاطمه علیهاالسلام باشد و کارهای بیرون از منزل، از جمله جمع آوری هیزم و مواد اولیه غذایی را علی علیه السلام عهده دار شود.
امام صادق علیه السلام فرمود: این تقسیم کار با رهنمود رسول خدا صلی الله علیه و آله انجام گرفت. آن گاه که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: کارهای منزل را فاطمه علیهاالسلام و کارهای بیرون منزل را علی علیه السلام انجام دهد. حضرت زهرا علیهاالسلام با خوشحالی فرمودند: «فَلَا یَعْلَمُ مَا دَخَلَنِی مِنَ السُّرُورِ إِلَّا اللَّهُ بِإِکْفَائِی رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله تَحَمُّلَ أَرْقَابِ الرِّجَالِ ؛ جز خدا کسی نمی داند که از این تقسیم کار تا چه اندازه خوشحال شدم؛ زیرا رسول خدا صلی الله علیه و آله مرا از انجام کارهایی که مربوط به مردان است، بازداشت.»
روزی امام علی علیه السلام فرمود:« فاطمه جان! آیا غذایی موجود است که بیاوری؟ پاسخ شنید: «وَ الَّذِی عَظَّمَ حَقَّکَ مَا کَانَ عِنْدَنَا مُنْذُ ثَلَاثٍ إِلَّا شَیْءٌ آثَرْتُکَ بِهِ قَالَ أَ فَلَا أَخْبَرْتِنِی ؛ سوگند به خداوندی که حق و قدر تو را بزرگ شمرد! سه روز است که غذای کافی در منزل نداریم و همان مقدار ناچیزِ خوراکی را به شما بخشیدم و خود گرسنگی را تحمل کردم.»
امام علی علیه السلام فرمودند: چرا اطلاع ندادی؟
حضرت زهرا علیهاالسلام جواب دادند: «نَهَانِی أَنْ أَسْأَلَکَ شَیْئاً فَقَالَ لَا تَسْأَلِی ابْنَ عَمِّکِ شَیْئاً إِنْ جَاءَکِ بِشَیْءٍ عَفْواً وَ إِلَّا فَلَا تَسْأَلِیه ؛ رسول خدا صلی الله علیه و آله مرا نهی نمود از تو چیزی درخواست کنم و به من سفارش فرمود: دخترم، چیزی از پسرعمویت درخواست نکن، اگر چیزی برایت آورد بپذیر و الا تو درخواست چیزی را نداشته باش.»
همچنین فرمود:« یَا أَبَا الْحَسَنِ إِنِّی لَأَسْتَحْیِی مِنْ إِلَهِی أَنْ تُکَلِّفَ نَفْسَکَ مَا لَا تَقْدِرُ عَلَیْه ؛ ای اباالحسن! من از پروردگار خود حیا می کنم چیزی را که تو بر آن توان و قدرت نداری، از تو درخواست کنم.»

۴. هنر فرزند داری
هنر فرزند داری، یکی دیگر از هنرهای که بانوان ممتاز دارا هستند در سیره حضرت زهرا علیهاالسلام محبت به فرزندان و شخصیت بخشی و تشویق به علم آموزی مشهود است.
حضرت زهرا علیهاالسلام به فرزندش امام حسن علیه السلام که هفت ساله بود می فرمود: «به مسجد برو، آنچه را از پیامبر شنیدی فراگیر و نزد من بیا و برای من بازگو کن.»
سلمان فارسی می گوید: روزی حضرت فاطمه علیهاالسلام را دیدم، که مشغول آسیاب کردن غله است. فرزندش حسین علیه السلام به گریه افتاد و بیتابی می کرد. عرض کردم: برای کمک به شما، غله را آسیاب کنم یا بچه را آرام نمایم؟ حضرت فرمود: من به آرام کردن فرزند اولی هستم. شما آسیاب را بچرخانید.
اما چه گذشت بر امیرالمومنین آنگاه که خبر شهادت همسرش را به او رساندند آنگاه که او راصدا بزند اما دیگر جوابی از همسرش نشنود چه می گذرد در آن لحظاتی که بی بی را شبانه غسل و کفن کند و شبانه دفع نمایند چقدر اندوهناک است لحظه ایی که همسرش را داخل قبر قرار دهد وقتی حضرت امیر بر لب قبر نشست و فرمود: اى قبر! من امانت خود را بتو می سپارم، این جنازه دختر رسول خدا است. اما چه کردند با امانت رسول خدا کسی پیامبر از او بوی بهشت را استشمام می کرد چه کردند با خانه ایی که وقتی رسول خدا می خواست بر آن وارد شود اذن می گرفت آیا وقتی که رسول خدا از میان امت می رفت امانتش صورتش نیلی بود آیا پهلویش شکسته بود؟